Het aantal moslims stijgt, maar met hoeveel?
Het was een van de thema's die de afgelopen weken veelvuldig terugkwamen in talkshows en verkiezingsdebatten: de islam in Nederland. Maar wat weten we over het aantal moslims in Nederland? En hoe snelt groeit deze groep? We zetten de belangrijkste cijfers voor je op een rij.
Volgens het CBS stijgt het percentage moslims in Nederland licht. Ongeveer 5 procent van alle volwassenen in Nederland noemt zich moslim, blijk uit een jaarlijkse enquête onder ongeveer 100.000 van mensen ouder dan 15. Als je dat omrekent naar de totale bevolking kom je op ongeveer 850.000 moslims. Het Amerikaanse onderzoeksbureau Pew Research gaat uit van 6 procent, ongeveer 1 miljoen moslims.
Iets meer moslims
Overigens hebben de meeste Nederlanders een andere indruk, zo blijkt uit onderzoek van Ipsos uit december. Het onderzoeksbureau vroeg in veertig landen aan mensen hoeveel moslims er in hun land wonen. In bijna alle landen werd het zwaar overschat. In Nederland dachten mensen gemiddeld dat 19 procent van alle inwoners moslim is.
Mensen overschatten het aantal moslims
Waarom denken mensen dat er zo veel meer moslims in Nederland wonen? In de eerste plaats is de groei van het aantal moslims mogelijk iets groter is dan blijkt uit de CBS-enquête. In de enquête zijn alleen (jong-)volwassenen gevraagd naar hun geloofsovertuiging, waardoor een groei van het aantal kinderen van moslimouders pas wordt meegerekend als ze 15 jaar worden.
Een alternatieve manier om de groei van het aantal moslim te berekenen, is door te kijken naar de groei van het aantal eerste- en tweedegeneratiemigranten uit landen waar veel moslims wonen. Volgens deze grove schatting zijn er de afgelopen tien jaar netto ongeveer 200.000 moslims bij gekomen (een groei van 1 procentpunt). Het zijn voor het merendeel tweedegeneratiemigrantenkinderen die hier geboren zijn. Dat zou dus iets meer zijn dan blijkt uit de CBS-enquête. (Lees onder aan de pagina hoe we dat berekend hebben.)
Wat waarschijnlijk ook een rol speelt is dat, anders dan vaak gedacht, de meeste migranten in Nederland geen moslim zijn. De bevolking is de afgelopen tien jaar gegroeid met ongeveer 600.000 eerste en tweede generatie migranten, voor een groot deel Polen, Marokkanen, Turken en Chinezen. Daarvan is ongeveer een derde moslim, als je uitgaat van de schatting van 200.000 moslims.
De groep niet-moslimmigranten groeit dus sneller dan de groep moslimmigranten. Terwijl de groep niet-moslimmigranten volgens deze berekening groeide met ongeveer 25 procent in de afgelopen tien jaar, groeide het aantal moslimmigranten met ongeveer 15 procent.
Er komen meer niet-moslims bij
Mogelijk speelt ook mee dat de zichtbaarheid van moslims in Nederland is toegenomen. Behalve dat er de afgelopen jaren enkele grotere moskeeën zijn gebouwd, is ook het moskeebezoek toegenomen. De meest recente cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau zijn helaas van 2011 - er kan inmiddels veel veranderd zijn - maar daaruit blijkt een grote toename van met name het percentage tweede generatie Turken en Marokkanen dat wekelijks een moskee bezoekt.
Moskeebezoek nam toe
Tot slot is het voor sommige mensen waarschijnlijk moeilijk in te schatten hoeveel moslims er in Nederland wonen, omdat ze in een gemeente wonen met weinig moslims. Meer dan 3 miljoen mensen wonen in een gemeente met minder dan 1 procent moslims, zoals Hardenberg en Schagen. Zo'n 2,5 miljoen mensen wonen in een gemeente met meer dan 10 procent moslims, zoals Amsterdam, Gouda en Leerdam.